This site offers materials from Bende, Katavi Region, Tanzania
IRC & LingDy 2 ILCAA, Tokyo University of Foreign Studies

Unit 2	Suula jya bhubhili
Kwiposya / Kusalimiana
Kwiposya (Kusalimiana)
Ghwalaala mpola? [ku uughwe] Mwalaala mpola? [ku uumwe] -- Empola. Umelala salama ? Umelala salama? Mmelala salama? -- Salama.  Ghwasingwa mpola? [ku uughwe] Mwasingwa mpola? [ku uumwe] -- Empola. Umeshindaje? Mmeshindaje? -- Salama. Ghwajikala. [ku uughwe] Mwajikala. [ku uumwe] -- Endita. Habari za mapumziko? (wewe) Habari za mapumziko? (nyinyi) -- Nzuri. Ghwakola (mulimo). [ku uughwe] Mwakola (milimo). [ku uumwe] -- Endita. Habari za kazi? (wewe) Habari za kazi? (nyinyi) -- Nzuri. Ghwalyata. [ku uughwe] Mwalyata. [ku uumwe] -- Endita. Habari za matembezi? (wewe) Habari za matembezi? (nyinyi) -- Nzuri. Habari za matembezi? (wewe) Habari za matembezi? (nyinyi) -- Nzuri. Habari za matembezi? (wewe) Habari za matembezi? (nyinyi) -- Nzuri. Ulikujumbo oghwe? [ku uughwe] -- Ee, ndikujumba. Mulikujumbo omwe? [ku uumwe] -- Ee, tulikujumba.  Habari za matembezi? (wewe) -- Ndiyo, nzuri. Habari za matembezi? (nyinyi) -- Ndiyo, nzuri. Nanseesya. -- Endita, maa...(Mulahilo)*. Ninasalimu. -- Salama, (Ukoo). Kupanga kulugho? -- Kupanga. Habari za nyumbani? -- Kuzuri. Hapanga halugho? -- Hapanga. Habari za nyumbani? -- Pazuri. Kupanga koobheele? [ku uughwe] Kupanga komubheele? [ku uumwe] -- Kupanga. Habari za huko? (wewe) Habari za huko? (nyinyi) -- Kuzuri. Kupanga kookabheele? [ku uughwe] Kupanga komukabheele? [ku uumwe] -- Kupanga. Habari za huko? (wewe) Habari za huko? (nyinyi) -- Kuzuri.
*Mulahilo na Sihugho /(Kuitikia kulingana na "Ukoo" fulani na nchi)[Sihugho / Nchi]
Maa Luhinda  Bhusyamba, Ndolo, Ityasyo, Ipumba, Nsambala, Bhusungwe Maa Mukwala Bhutinta  Maa Mutaahya Bhutaahya  Maa Mulonga  Bhughalabha  Maa Kabhuje  Ng'ondo, Bhughwe, Ilobha  Maa Kalinda  Bhughwe  Maa Mwelu  Lusaabha  Maa Ngela Lughalisi  Maa Mulengo  Masaabha  Maa Lughende  Bhujombe, Bhusondo  Maa Mujonga  Nkungwe  Maa Mpaho  Bhulunda
Kwitaahya (Kuagana)
Bhuholo. -- Ee, bhuholo.  Kwa heri. -- Ndiyo, kwa heri.   Sibha mpola. [ku uughwe] Sibhe mpola. [ku uumwe] -- Endita.  Ubaki salama. Mbaki salama. -- Salama.  Kaje mpola. [ku uughwe] Muje mpola. [ku uumwe] -- Endita.  Nenda salama. Nendeni salama. -- Salama.  Sibha ghwatonga. [ku uughwe] Sibhe mwatonga. [ku uumwe] -- Endita.  Ugua pole. Ugueni pole. -- Asante.  Lisyaliko. -- Lisyaghaka / Lisyaliko. (Jua) bado liko. (Salamu ya mchana) -- Bado linawaka / bado liko.  Laala mpola. [ku uughwe] Laale mpola. [ku uumwe] -- Endita.  Lala salama. Laleni salama. -- Salama.
Kwiposya kundi (Salamu nyingine)
Mitende? [ku mulwele] -- Jyakatendela / Jisyalikutendela.   Anaendelaje na ugonjwa? -- Bado anaendela (na ugonjwa).  Ghwanjima sii? [ku uughwe] Mwanjima sii? [ku uumwe] -- Bhughali.  Unaninyima nini? Mnaninyima nini? -- Ugali.  Tuliho. -- Elo.  Tupo. -- Ndiyo, tupo.   Ukomile? [ku uughwe] -- Ee, nkomile. Mukomile? [ku uumwe] -- Ee, tukomile.  U hali gani? -- Mzima. M hali gani? -- Wazima.  U(li)kusaaho oghwe? [ku uughwe] -- Ee, ndikusaaha. -- Aajeehi, ndi mulwele (ndwele). -- Aajeehi, ndikubhungwa. -- Aajeehi, ndikujuumwa. Mu(li)kusaaho omwe? [ku uumwe] -- Ee, tulikusaaha. -- Aajeehi, tuli bhalwele (tulwele). -- Aajeehi, tulikubhungwa. -- Aajeehi, tulikujuumwa.  Unaendelea vizuri? -- Ndiyo, naendelea vizuri. -- Hapana, ninaumwa. Mnaendejea vizuri? -- Ndiyo, tunaendelea vizuri. -- Hapana, tunaumwa. Ghwaghona mpola? [ku uughwe] Mwaghona mpola? [ku uumwe] -- Empola.  Umelala salama? Mmelala salama? -- Salama.
Viwakilishi nafsi
Copyright 2016 (c) Yuko ABE, All rights reserved.